De gedragsverandering die nodig is voor een succesvolle Lean implementatie verdient meer aandacht. Waarom? Omdat volgens veel wetenschappelijk onderzoek het gebrek aan gedragsverandering in bijna alle gevallen de reden is voor het mislukken van verandertrajecten.

Daarbij moeten leidinggevenden de hand vaker in eigen boezem steken. Onderzoek geeft namelijk ook aan dat het regelmatig ontbreekt aan de noodzakelijke ondersteuning. Er is Lean leiderschap nodig om een Lean organisatie te worden én te blijven.

Van starten met Lean naar een Lean mindset

Veel bedrijven starten met Lean nadat ze een Lean scan hebben laten uitvoeren. Maar wat gebeurt er daarná? Want daar zit ‘m de crux. Zien directie en management Lean teveel als een project en faciliteren ze de Lean mindset te weinig?

Als de transformatie als een project wordt gezien, met een begin- en eindpunt, dan ga je voorbij aan de cruciale Lean essentie: continu verbeteren. Iedere dag bezig zijn met het maximaliseren van klantwaarde door het minimaliseren van verspilling.

Zo’n nieuwe manier van omgaan met je werk betekent dat sommige ingesleten gewoontes losgelaten moeten worden. Dat is zowel voor medewerkers als leidinggevenden lastig. Zoals we allemaal weten is zelf veranderen het moeilijkste wat er is.

Precies daarom is het ontwikkelen van de Lean mindset en het handhaven van een op verbetering gerichte bedrijfscultuur zo belangrijk. Anders valt de organisatie snel terug in oud en vertrouwd gedrag. Dat is tenslotte een stuk makkelijker.

Lean leiderschap begint bij je eigen gedrag

Je krijgt onvermijdelijk met veranderweerstand te maken, óók bij jezelf! Lean leiderschap begint derhalve bij je eigen gedrag. Kijk kritisch naar jezelf als leidinggevende. Welk gedrag is verspillend en wat is van toegevoegde waarde voor je team en de (interne) klant?

Als ik kijk naar onze werkpraktijk, dan zijn er 6 eigenschappen aan te wijzen die kenmerkend zijn voor een Lean leider:

1 – Lange termijn focus

Zoals gezegd, Lean is geen project. En het is evenmin een quick fix. Het iedere dag een beetje beter willen doen, is een manier van leven. Lange termijn duurzaamheid is belangrijker dan tijdelijk gewin op de korte termijn. Je moet het verschil daartussen kunnen zien, in staat zijn dat aansprekend over te brengen én ernaar handelen.

2 – Onvermoeibaar streven naar perfectie

Continu verbeteren en de status quo willen handhaven, gaan niet samen. Goed genoeg is nooit genoeg. Er is altijd wel wat te verbeteren. Daarbij gaat het niet om ultieme perfectie, wat voor niemand haalbaar is. Het iedere dag een beetje beter willen doen, is een levenshouding waar je samen met jouw organisatie steeds beter van wordt.

3 – Tomeloze klantgerichtheid

Binnen Lean draait het om de klant, áltijd. Een intense klantgerichtheid is onontbeerlijk. Hoe weet je anders wat van waarde is voor de klant en welke acties je moet ondernemen? Zo’n klantfocus kan alleen groeien en bloeien in een oplossingsgerichte omgeving. Problemen moeten dan ook openlijk en vrijuit besproken kunnen worden.

4 – Eenvoud vooropstellen

Doorzien wanneer zaken onnodig complex dreigen te worden, is van grote waarde. Dat stelt de organisatie in staat om tijdig in te grijpen. Een Lean leider heeft een haviksoog voor verspilling en is bijzonder kritisch op eigen verspillend gedrag. “Zo doen we het nou eenmaal” komt niet voor in het Lean leiderschap woordenboek.

5 – Diepgaand contact houden met de werkvloer

Waar gebeurt ‘het’? Op de werkvloer! Daar is de Lean leider dan ook vaak te vinden. Vragen stellen én luisteren naar de mensen die veel klantcontact hebben, is goud waard. Als er problemen zijn, hoor je die bij de bron in plaats van via via. Lean leiders duiken niet alleen op als er een crisis is. Medewerkers en klanten kunnen altijd bij ze terecht.

6 – Oprecht en respectvol zijn en doen wat je belooft

Goed gedrag doet goed volgen. Een Lean leider is ervan doordrongen dat hij/zij het goede voorbeeld moet geven. Dat kan alleen als je oprecht en integer bent, je beloftes nakomt en mensen met respect behandelt. Mensen die zich op deze manier gerespecteerd weten, willen graag meedenken, zichzelf ontwikkelen en hun werk verbeteren.

Besteed zo min mogelijk aandacht aan dwarsliggers

Een nuttige vuistregel voor directie en management is: waardeer het gewenste gedrag en besteed zo min mogelijk aandacht aan dwarsliggers. Dat kan behoorlijk lastig zijn, vooral omdat er meestal gefocust wordt op wat er nog niet goed gaat of beter kan.

Maar iedere stap in de goede richting is er één. Laten blijken dat je die stappen (h)erkent, is van wezenlijk belang. Want voordat je het weet, gaat bijna alle aandacht uit naar ongewenst gedrag en dat heeft een demotiverend effect op iedereen.

Door positieve, inhoudelijke aansturing en ondersteuning, terwijl je tegelijkertijd kritisch blijft op je eigen gedrag, kan Lean wortel schieten in de bedrijfsgrond. Als de 1e van de 3 fases van Lean doorlopen is, dan heb je gezamenlijk echt een hele belangrijke horde genomen.

Lean leiderschap in de praktijk – een casestudy

Een zorginstelling wilde meer verdieping en richting geven door de Lean principes toe te passen. In overleg hebben we daartoe de volgende twee doelstellingen geformuleerd:

  1. het dagelijkse werk moet de basis voor continu verbeteren zijn
  2. klanttevredenheid en kwaliteit verhogen en kosten verlagen

De investering in het Lean programma werd binnen 8 maanden terugverdiend, terwijl de verbetering in kwaliteit en klanttevredenheid al binnen enkele maanden zichtbaar waren.

lees hier de volledige casestudy

Kan jouw organisatie wel wat Lean hulp gebruiken? Neem contact op met ons via
+31 (0)33 234 0 333 of welkom@leanresults.nl.


.
Louis Brackel LeanResults over Lean leiderschapOver Louis Brackel, oprichter en mede-eigenaar LeanResults

Ruim 25 jaar ervaring als financieel manager, Master Black Belt in Lean, adviseur, coach en programma- en projectmanager op het gebied van performance management en Lean. Geen academische theorieën of vage concepten, maar straight to the point met bewezen tools.